Jos Narinx - verzet

Jo Lokerman
Geboren 5-2-1901, gearresteerd 9-5-1944, overleden 11-2-1945 Neuengamme.
Lokerman was in Maastricht de leider van het verzet van de socialistische stroming. Deze groep hield zich o.a. bezig met de uitgave en distributie van De Vonk, de verzetskrant waaraan Jos zijn medewerking ging verlenen.

Twee voorbeeldjes van verschijningsvormen van 'De Vonk'; het is niet gezegd dat deze specifieke uitgaves oorspronkelijk uit Maastricht komen.

A. (Fons) Sonneville
Geboren 23-7-1883, gearresteerd 25-6-1942, overleden 25-2-1945 concentratiekamp Dachau.
Sonneville was in het dagelijks leven handelsvertegenwoordiger, maar werkte in de Eerste Wereldoorlog voor de geallieerde veiligheidsdiensten. Hij hoorde bij de groep van Lokerman en was betrokken bij verzetskrant De Vonk. Hij en Jos waren goed bevriend en zochten elkaar vaak op. Was Sonneville degene die Jos in contact bracht met het verzet?

Dit schetsje - een zelfportret - werd gevonden in de rand van de hoed die, samen met slechts weinig andere persoonlijke bezittingen, werd teruggestuurd uit Neuengamme, na de dood van Jos. "Cel 43" en "30 Juni" staat erbij. Vijf dagen na de arrestatie zit hij in een politiecel. Maar wat is dit reepje papier nou eigenlijk? Is het werkelijk maar een krabbel, een uitprobeerseltje op een papiersnipper? Om even bezig te zijn, de tijd te doden in die kille cel? Maar waarom zou hij zo'n kladje hebben bewaard en in zijn hoed hebben meegesmokkeld? Hoopte hij dit teken-van-leven op enig moment naar buiten te (laten) smokkelen om zijn gezin te laten weten dat hij er nog was? Of moeten we vermoeden dat het niet alleen om het portretje ging maar dat hij er bewust voor gekozen heeft zijn gezicht te plaatsen in een stukje tekst (van een of ander goedkoop romannetje dat daar in die cel lag) dat toevallig heel goed zijn situatie weergaf. De tekening bedekt handig de niet-relevante informatie en laat zo een boodschap voor ons achter: "Waar ben je naar toe gegaan?" "Dat kan ik je ook niet zeggen ... geheim." Zij werd heel bleek.
Flessenpost op de golven van de tijd?

Overlijdensakte
Deze overlijdensakte is op enig moment na de oorlog opgesteld door Duitse ambtenaren die zich alleen maar konden baseren op de gegevens van kamp Neuengamme zelf. Onderaan wordt de doodsoorzaak vermeld: anaemie (bloedarmoede). Vaak werden in de kampen de boeken kloppend gemaakt met verzonnen feiten, maar op zich is bloedarmoede geen onwaarschijnlijke doodsoorzaak. Het kan makkelijk optreden als gevolg van ernstige ondervoeding of onbehandelde ziektes als dysenterie.
Op het stempel is onder de Duitse adelaar een pijnlijke leegte zichtbaar: Daar prijkte nog maar een paar maanden tevoren een hakenkruis ... nu zorgvuldig weggesneden.
Wat staat er achter het tweede gestempelde Hamburg-Neuengamme met pen geschreven?

home \| biografie \| werken \| verzetswerk \| links \| contact
	verzetswerk
Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos	Jo Lokerman Geboren 5-2-1901, gearresteerd 9-5-1944, overleden 11-2-1945 Neuengamme. Lokerman was in Maastricht de leider van het verzet van de socialistische stroming. Deze groep hield zich o.a. bezig met de uitgave en distributie van De Vonk, de verzetskrant waaraan Jos zijn medewerking ging verlenen. Twee voorbeeldjes van verschijningsvormen van 'De Vonk'; het is niet gezegd dat deze specifieke uitgaves oorspronkelijk uit Maastricht komen.	Binnen en buiten de familie bestaan er allerlei verhalen hoe Jos tekeer kon gaan als de realiteit van de nazibezetting zich al te zeer aan hem opdrong: Een NSB-buurman die de Duitse radio te hard aan had staan werd getrakteerd op een trommelconcert op de muur. Als een kolonne Duitse soldaten door de straat kwam marcheren moest het hele gezin zich tot het uiterste inspannen om hem ervan te weerhouden het nazi-gespuis met blote handen aan te vliegen. Zozeer vloog hem het onrecht en de vernedering van de bezetting naar de strot ... Niet alleen was dit gedrag erg onverstandig, maar het zette ook geen zoden aan de dijk, bracht verder niets positiefs voort. Maar op enig moment - en we zouden graag willen weten hoe dat is gegaan - kreeg hij de gelegenheid om zijn machteloze woede om te zetten in gerichte daden van verzet. Isabelle en de kinderen begrepen er niets van toen in de nacht van 25 juni 1942 de Duitse politie het huis in de Burgemeester Ceulenstraat binnenviel. Waarom werd Jos gearresteerd, vastgehouden in de gevangenis van Maastricht, doorgestuurd naar 'Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort' en uiteindelijk afgevoerd naar concentratiekamp Neuengamme? Waarom moest hij daar sterven? Allerlei verhalen circuleerden: Hij is vast verraden door die NSB'ers in de straat die genoeg hadden van zijn anti-Duitse gezindte. Of is het gewoon een vergissing geweest en moesten ze niet hém hebben maar iemand met een achternaam die leek op "Narinx". In 1994 verscheen van de hand van Fred Cammaert het tweedelig werk: *Het verborgen front - Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog.* Cammaert beschrijft onder meer het ontstaan van de verzetskrant 'De Vonk'. Nederlandse communisten en socialisten, bijgestaan en bijgepraat door hun geestverwanten die zojuist nazi-Duitsland ontvlucht waren, begrepen het belang van informatievoorziening aan en bemoediging van het Nederlandse volk. Er moesten in het hele land verzetskranten beschikbaar komen om het verzet levend te houden en de bevolking te waarschuwen voor de (nog te plegen) misdaden van de nazi's. In Maastricht werd de socialistische kunstschilder G. Boosten bereid gevonden om dat in dit deel van het land te gaan organiseren. Bij de productie en distributie van 'De Vonk' - de Limburgse editie van 'De Waarheid' - waren uiteindelijk vele tientallen mensen betrokken. De Sipo (de Sicherheitspolizei) van Maastricht had een lijst van zo'n 50 namen opgesteld en daarvan werden er tenminste 27 opgepakt bij een arrestatiegolf die in de nacht van 25 juni 1942 plaatsvond. Inderdaad: De arrestatie van Jos Narinx stond niet op zichzelf maar was een onderdeel van een goed gecoördineerde actie van de Sipo en de Ordnungspolizei van Maastricht om het verzet in deze regio het zwijgen op te leggen. Van de 27 arrestanten werd het grootste deel kortere of langere tijd vastgehouden in het Huis van Bewaring van Maastricht, maar werd uiteindelijk weer de straat opgeschopt - ongetwijfeld na een fors pak slaag en een hoop dreigementen. Maar drie van hen wachtte een ander lot: F. Cobben, A. Sonneville en Jos Narinx werden naar het concentratiekamp gestuurd. Cobben - bij wie exemplaren van 'De Vonk' werden aangetroffen - bracht jaren door in een hele reeks van kampen en wist de oorlog te overleven. Sonneville, die al eerder vast had gezeten omdat hij in de Eerste Wereldoorlog voor de Britse, Belgische en Franse inlichtingendiensten gewerkt zou hebben, werd via Amersfoort naar Dachau gestuurd waar hij op 13 februari 1945 omkwam. Jos Narinx is, zoals wij weten, in Neuengamme terechtgekomen, waar hij op 7 januari 1943 om het leven kwam. Eén vraag is daarmee beantwoord: Het was zijn betrokkenheid bij 'De Vonk' die de aanleiding was voor zijn arrestatie. Maar het roept ook een nieuwe vraag op: Slechts drie arrestanten moesten het kamp in. Bij Cobben werd 'De Vonk' fysiek aangetroffen en Sonneville werd tevens gezien als een geallieerde spion. Deze heren werden blijkbaar beschouwd als de kopstukken, de lastpakken die men kwijt wilde. Maar waarom werd Jos naar het kamp gestuurd? Een man van middelbare leeftijd, een brave huisvader die ook nog eens de zorg heeft over zeven kindjes; wat voor een bedreiging van Hitlers "Nieuwe Orde" gaat nou van zo iemand uit? Of waren er andere zaken waar de nazi's moeite mee hadden? Was Jos tijdens de verhoren net zo dwars en recalcitrant als tegen zijn NSB-buren? Of werd hij ervan verdacht dat hij zijn kennis van grafische technieken (etsen maken en afdrukken) gebruikte om valse papieren te produceren? En hadden ze daar gelijk in? Dat moeten we – als familie - kunnen uitzoeken. Wordt vervolgd! (Dit is een voorlopige tekst. Bronvermeldingen komen nog.)	A. (Fons) Sonneville Geboren 23-7-1883, gearresteerd 25-6-1942, overleden 25-2-1945 concentratiekamp Dachau. Sonneville was in het dagelijks leven handelsvertegenwoordiger, maar werkte in de Eerste Wereldoorlog voor de geallieerde veiligheidsdiensten. Hij hoorde bij de groep van Lokerman en was betrokken bij verzetskrant De Vonk. Hij en Jos waren goed bevriend en zochten elkaar vaak op. Was Sonneville degene die Jos in contact bracht met het verzet? Dit schetsje - een zelfportret - werd gevonden in de rand van de hoed die, samen met slechts weinig andere persoonlijke bezittingen, werd teruggestuurd uit Neuengamme, na de dood van Jos. "Cel 43" en "30 Juni" staat erbij. Vijf dagen na de arrestatie zit hij in een politiecel. Maar wat is dit reepje papier nou eigenlijk? Is het werkelijk maar een krabbel, een uitprobeerseltje op een papiersnipper? Om even bezig te zijn, de tijd te doden in die kille cel? Maar waarom zou hij zo'n kladje hebben bewaard en in zijn hoed hebben meegesmokkeld? Hoopte hij dit teken-van-leven op enig moment naar buiten te (laten) smokkelen om zijn gezin te laten weten dat hij er nog was? Of moeten we vermoeden dat het niet alleen om het portretje ging maar dat hij er bewust voor gekozen heeft zijn gezicht te plaatsen in een stukje tekst (van een of ander goedkoop romannetje dat daar in die cel lag) dat toevallig heel goed zijn situatie weergaf. De tekening bedekt handig de niet-relevante informatie en laat zo een boodschap voor ons achter: "Waar ben je naar toe gegaan?" "Dat kan ik je ook niet zeggen ... geheim." Zij werd heel bleek. Flessenpost op de golven van de tijd?	Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos Narinx, Jos
	Overlijdensakte Deze overlijdensakte is op enig moment na de oorlog opgesteld door Duitse ambtenaren die zich alleen maar konden baseren op de gegevens van kamp Neuengamme zelf. Onderaan wordt de doodsoorzaak vermeld: anaemie (bloedarmoede). Vaak werden in de kampen de boeken kloppend gemaakt met verzonnen feiten, maar op zich is bloedarmoede geen onwaarschijnlijke doodsoorzaak. Het kan makkelijk optreden als gevolg van ernstige ondervoeding of onbehandelde ziektes als dysenterie. Op het stempel is onder de Duitse adelaar een pijnlijke leegte zichtbaar: Daar prijkte nog maar een paar maanden tevoren een hakenkruis ... nu zorgvuldig weggesneden. Wat staat er achter het tweede gestempelde Hamburg-Neuengamme met pen geschreven?
home \| biografie \| werken \| verzetswerk \| links \| contact